hoog 70 cm plaats zon, schaduw
sier, snijbloem, architectuurplant, mediterraan

Een selectie van Marco van Noort die opviel vanwege de helder witte lippen in scherp contrast met de goed oudroze bloemhoofden.

Het is een vrijwel onuitroeibare, dus sterke vaste plant met mediterrane uitstraling voor elke standplaats, Ze verdraagt zon net zo goed als schaduw.

Statig gebouwd archetype.

hoog 150 cm plaats zon, doorlatend
sier, mediterrane plant, snijbloem

Spectaculair glimglanzend groot, diep groen blad, stevige, statige aren met heerlijke zuiver witte bloemen.
De bloemen van Acanthus stonden model voor een van de meest bekende en meest gekopieerde voortbrengsels van de decoratieve kunst: de Corinthische zuil ornamenten.
Acanthus bloeit meestal door tot de eerste vorst. Het begin kan na een strenge winter wat langer op zich laten wachten, maar ze zijn uitstekend sterk.

hoog 150 cm plaats zon, half schaduw
sier, snijbloem, architectuurplant, mediterraan

Dat Acanthus een moeilijke plant zou zijn is grote flauwekul, integendeel; ze verdraagt alle denkbare omstandigheden. In het zuiden vermijden ze de grote hitte door in de zomer af te sterven. Bij ons doen ze dan juist maar wel een klein beetje verward hun ding.
Heerlijk donkergroen en fijn besneden blad, onontbeerlijk voor architectonisch bewuste tuiniers.
Doet het dus ook prima in de schaduw, onder een boom of struik.

hoog 75 cm plaats zon, warm
sier, snijbloem, potplant

Overwegend wit voor het oog maar tegelijk elegant tweekleurig van violet naar wit verlopend, wat diepte geeft aan de grote volle bloemschermen op stevige stengels.

Bladhoudend, dus misschien het best in pot en in koude kas of beschut overwinteren.

Wonderlijk wit.

hoog 60 cm plaats zon, beschut
sier, snijbloem, potplant

Zeer diep blauw met donkere stelen, ontstaan op de kwekerij van Bob Brown; 'Cotswolds Garden plants'. (Je hoort verderop nog vaak van hem.)

Blad verliezend, dus beter winterhard dan bladhoudende Agapanthus.
In de volle grond wel misschien wat afdekken met stro of dennentakken.

Natuurlijk ook zeer gemakkelijk in pot te houden. Dat staat zo klassiek.

hoog 150 cm plaats zon
sier, snijbloem, potplant

Deze Afrikaanse lelie heeft een bijzonder intensieve kleur.

Agapanthus is een statige plant voor gevorderde liefhebbers.
Zeer mediterraan van uitstraling, afkomstig uit Zuid Afrika waar de rijkste mediterrane vegetatie ter wereld te vinden is.

Blad houdend, dus best in pot en niet volledig donker koel overwinteren.

hoog 70 cm plaats zon, beschut of pot
sier, potplant, mediterraan, snijbloem

Heerlijk tweekleurig is deze compacte nieuwe bladverliezende Agapanthus. Ze bestaan in allerlei maten van dwerg tot reusachtig. Deze is met 70 cm heel fijn als potplant.
Bladverliezende cultivars zoals deze maken aanzienlijk meer kans in de volle grond te overleven. 'Twister' verdraagt tot -15 en met wat winterdek zelfs nog meer.

Een frisse wind voor je tuin.

hoog 120 cm plaats zon
sier, snijbloem, potplant

Een best redelijk vorstbestendige, bladverliezende en zeer hoge vorm met een bijzondere aristocratische kleur. De bloemen zijn bij warm weer wit met een roze zweem. Als het kouder wordt worden ze meer roze.

Strenge winters evenwel toch iets dekken.

Ook mooi in potten, dan in de garage te overwinteren.

hoog 100 cm plaats zon, koude kas (tot -10)
geur, keukenruid, badkruid, kuipplant

Dit geschenk van de goden uit Chili is mijn kampioen citroengeur.
Het blad ruikt meer naar citroen dan citroen zelf naar citroen geurt. In Frankrijk heet ze Verveine, Italianen noemen haar Limoncello.
Zet ze ergens waar je in het voorbijgaan een blaadje kunt meepakken. De minuscule witte bloemetjes in schermen zijn net wolkjes. Knip naar hartenlust, dit schatje groeit en bloeit maar door.
Ze mag dan ook veel meer water en voeding dan je zou denken.

hoog 100 cm plaats zon
geurplant, bladsier, mediterraan

Heerlijke mediterrane cola geur en fijn ingesneden grijs blad.

Mijmeringen en vakantiegevoel voor een verder toch ingetogen tuinier die weet met bladplanten te werken.

Ze verdragen diep snoei over het algemeen goed die alsems en je mag er ook regelmatig in knippen als je zin hebt in een geurig klusje.

hoog 80 cm plaats zon
bladsierplant, geneeskruid, bladhoudend

Een goed grijze selectie van Margery Fish zelf, de beroemde éminence grise en groot liefhebster van grijsbladigen.

De vrijwel onzichtbare bloemen storen niet. Flink snoeien is goed voor de plant.

Misschien wel de meest zilverbladige plant die we kennen en we kennen er nogal wat. Het blad blijft er in de winter aan. In het voorjaar flink snoeien en eventueel nog een keer in de zomer. Dan blijft ze mooi vol.

hoog 40 cm plaats zon, warm, doorlatend
keukenkruid, geneeskruid

Dit is hem, gegarandeerd de echte gestekte Franse dragon. De proef om dit vast te stellen is een blaadje op de tong leggen, als het brandt zit je goed. Echte franse dragon kan niet worden gezaaid. Zaaien kun je alleen Russische dragon, dat is een woekerend onkruid met nauwelijks smaak dat ook nog veel te vaak als plant wordt aangeboden.
Natte winterkou kan Franse Dragon in de problemen brengen.

Voornaam keukenkruid.

hoog 120 cm plaats zon, droog
sier, snijbloem, vlinderplant, geur

Deze Amerikaanse plant is een van de beste vlinderplanten voor onder andere de monarchvlinder. Bij ons wordt ze, net als de vlinderstruik, alleen bevlogen door allesetende en dus minder bedreigde bijen- en vlindersoorten. Nog steeds goed voor veel gefladder.
Het sap is giftig, dus vermijd contact tijdens het snoeien.
De bloemen geuren licht naar vanille en ze staat graag zonnig.

hoog 40 cm plaats zon, halfschaduw
sier, geur, keukenkruid, bijenplant

Deze oude vriend was in 1994 vaste plant van het jaar.

Heerlijke frisse muntgeur, sierlijke, luchtige en langdurige bloei, ongedwongen bossige groei en glimmend rond blad.
Er bestaan ook vormen met meer behaard blad. In de Pyreneeën noemen ze die bergmunt.

Wolkjes porselein wit en geur voor tuin en Italiaanse keuken.

hoog 40 cm plaats zon, schaduw
sier, geur, keukenkruid, bijenplant

Een witte selectie van Brian Kabbes die het midden houdt tussen de grootbloemige 'Weißer Riese' en de kleinbloemige 'White Cloud' die door Hans Kramer werd gevonden.
Een goede geurige en al lang mijn favoriete witte bergsteentijm.

Munt, in lieve geurige wolkjes.

hoog 150 cm plaats zon
sier, geur, bloeiende, bladhoudende struik

Uit de sinaasappel familie, die eigenlijk de wijnruit familie heet, deze smalbladige geur bom. Het gaat hier vooral om de geurende bloemen.

Een beetje vorst gevoelig, dus in zeer strenge winters iets afdekken.

Snel groeiend, makkelijk.

Combineren met de grote Salvia guaranitica.

hoog 100 cm plaats zon, lichtzuur, beschut
bladhoudende bloeiende, geurende heester, kustplant

Deze kruising van C. x canescens met vermoedelijk C. laurifolius gevonden door J. E. Sammons lijkt sterk op C. argenteus 'Peggy Sammons' maar heeft kleiner blad. De bloemen zijn zacht zalmroze en 5 tot 6 cm groot. Ze verdraagt tot -15oC en neutrale of licht kalkhoudende grond hoewel ze liever wat zuur staat.

Erg rijke bloeier met een lichte neiging tot zichzelf quasi dood bloeien.

hoog 100 cm plaats zon
sier, bloeiende blad houdende heester, geur, mediterraan

Cistus x florentinus is de kruising van Cistus monspeliensis x salviifolius.

'Béziers' bloeit in de vroege zomer, zeer rijk.

Ze vormt een niet te hoge, bolronde, compacte struik.

Ze heeft donkergroen, bij warm weer sterk geurend blad.

hoog 30 cm plaats zon, zuur
bladhoudende bloeiende, geurende heester

De kleinste die wij kennen. Zeer kleine, maar even talrijke bloemetjes en klein fijn blad. Bij ons worden ze niet groter dan 30 cm.

De kruising van C. salviifolius x C. inflatus.

Ze zijn niet zo standvastig als Helianthemum maar wel zeer leuk.

De nog net geen Helianthemum Cistus.

hoog 200 cm plaats zon, doorlatend
bloeiende heester, struik, bladsier, mediterraan

Je verwacht het niet, ik was tenminste verbaasd toen ik ze voor het eerst in Zuid Frankrijk in het wild tegenkwam. Ze komen wild voor van Zuid Frankrijk tot de Oekraïne. 'Royal Purple' is een ouderwetse plant, eentje uit mijn jeugd. Gewoontjes, maar ook heel speciaal met haar wolken miniscule bloemetjes die de struik volledig kunnen verbergen.

Ouderwets makkelijk ook.

hoog 130 cm plaats zon, beschut
groente, bladsierplant

Kardoen is een middeleeuwse groente, nauw verwant aan artisjok. De gebleekte stengels worden nog steeds gegeten in Italië en Zuid Oost Europa. De smaak is vooral bitter. Maar, bitter in de mond maakt het hart gezond. Wanneer je Artisjok als sierplant overweegt raad ik ten zeerste aan Kardoen te kiezen. Kardoen groeit veel sneller, is veel beter winterhard en heeft heerlijk groot grijs spits gesneden blad.
De uitstraling is monumentaal, mediterraan en middeleeuws.

hoog 100 cm plaats zon, h.schaduw
siergras, prairieplant

Inheems gras, maar dan een bijzonder goede selectie.

'Bronzeschleier' bloeit wat donkerder en later dan 'Goldschleier' en houdt heel erg veel langer die mooie uitgebloeide aren vast.

Een van de meest natuurlijke kleine siergrassen.

Je weeft die korenkleur door de lucht boven de planten waar ze bij hoort.

hoog 120 cm plaats zon, halfschaduw
siergras, prairieplant

Grassen maken van je combinatie iets vanzelfsprekends waarschijnlijk omdat elke natuurlijke vegetatie gras bevat.

Dit zijn heerlijke beige wolken, maandenlang, als het meezit tot diep in de winter. In de tussentijd laat je er van alles bovenuit piepen.
Zet er bijvoorbeeld eens een flinke Kniphofia of hoge Digitalis tussen.

Inheems, sterk en makkelijk.

hoog 100 cm plaats zon, h.schaduw
siergras, inheems

'Goldtau' bloeit later dan 'Goldschleier' en behoudt de pluimen beter na de bloei.
Misschien in eerste instantie iets minder rijk en spectaculair bloeiend, maar veel langer van nut omdat de pluimen zelfs bijna de hele winter blijven zitten.

Ruwe smele is waardplant van de microvlinder witkopgrasmineermot (Elachista albifrontella), mocht je dat willen weten.

Heerlijke dauwdragende gouden wolken.

hoog 35 cm plaats zon, zand
inheems, wild, zeldzaam, mediterraan, bergplant, bijenplant

In Nederland is deze soort zeldzaam en beschermd. In de buurt van Amsterdam kom je ze nog wel tegen.

Ze komt meer voor in midden en zuid-oost Europa. Ze stond vaak in kloostertuinen vanwege haar medicinale eigenschappen en voor gebruik bij de bereiding van zeep.

Een leuke zeldzame heemplant.