Een selectie van Marco van Noort die opviel vanwege de helder witte lippen in scherp contrast met de goed oudroze bloemhoofden.
Het is een vrijwel onuitroeibare, dus sterke vaste plant met mediterrane uitstraling voor elke standplaats, Ze verdraagt zon net zo goed als schaduw.
Statig gebouwd archetype.
Dat Acanthus een moeilijke plant zou zijn is grote flauwekul, integendeel; ze verdraagt alle denkbare omstandigheden. In het zuiden vermijden ze de grote hitte door in de zomer af te sterven. Bij ons doen ze dan juist maar wel een klein beetje verward hun ding.
Heerlijk donkergroen en fijn besneden blad, onontbeerlijk voor architectonisch bewuste tuiniers.
Doet het dus ook prima in de schaduw, onder een boom of struik.
Nog iets stekeliger dan de gewone scherpe acanthus. Zelfs de bloemstengels doen hier aan mee.
Het diep ingesneden grijs-groene blad met zilveren aders voegt toe aan de sierwaarde van deze vrij zeldzame vorm.
Ze is goed winterhard, zeer standvastig en verdraagt ook redelijk wat schaduw.
Om goed te bloeien hebben ze liever wat meer zon.
Een elegant doorbuigend gras dat in de zomer en herfst in de Franse vooralpen beeldbepalend is.
Grote groepen of plukjes brengen die fijne zuidelijke warmte naar onze tuin.
Dit is ideaal uitgangsmateriaal voor je natuurlijke mediterrane prairie.
De aanvankelijk zilveren aren worden na de bloei steeds voller en meer beige en blijven dat tot de winter.
Zeer diep blauw met donkere stelen, ontstaan op de kwekerij van Bob Brown; 'Cotswolds Garden plants'. (Je hoort verderop nog vaak van hem.)
Blad verliezend, dus beter winterhard dan bladhoudende Agapanthus.
In de volle grond wel misschien wat afdekken met stro of dennentakken.
Natuurlijk ook zeer gemakkelijk in pot te houden. Dat staat zo klassiek.
Heerlijk tweekleurig is deze compacte nieuwe bladverliezende Agapanthus. Ze bestaan in allerlei maten van dwerg tot reusachtig. Deze is met 70 cm heel fijn als potplant.
Bladverliezende cultivars zoals deze maken aanzienlijk meer kans in de volle grond te overleven. 'Twister' verdraagt tot -15 en met wat winterdek zelfs nog meer.
Een frisse wind voor je tuin.
Een best redelijk vorstbestendige, bladverliezende en zeer hoge vorm met een bijzondere aristocratische kleur. De bloemen zijn bij warm weer wit met een roze zweem. Als het kouder wordt worden ze meer roze.
Strenge winters evenwel toch iets dekken.
Ook mooi in potten, dan in de garage te overwinteren.
Dit is een doorbraak, eindelijk een bloembol die de overstap maakt naar de vaste planten. Een reuzenbieslook, maar dan rijk en lekker laat bloeiend op stevige gezonde stengels.
Het blad sterft bij deze niet af tegen de bloeitijd en daarom bloeit ze ook zo rijk.
Heel fijn ook voor vlinders en andere lieve beestjes.
'Serendipity' is een mutant van de spectaculaire 'Millenium' met iets blauw blad en dezelfde bloemen.
Wij zijn dol op deze reuzen biesloken en testen ze allemaal. Het fijne is dat ze wat later bloeien dan de reuzen trommelstokken en dat het blad gezond blijft. De bloemen zijn kleiner maar daarvoor aanzienlijk talrijker.
Serendipiteit is volgens J. Comroe
"Het zoeken naar een speld in een hooiberg, en eruit rollen met een boerenmeid."
Deze sierui uit de categorie reuzenbiesloken is vermoedelijk een kruising die soms wordt toegeschreven aan Allium angulosum, A. senescens of A. lusitanica. Duidelijk een geval van verloren label dus, want een Amerikaanse kweker trof haar aan in de tuin van een klant.
Ze loopt vroeg uit en bloeit de hele zomer met 5,5 cm grote schermpjes en houdt daarbij fris groen blad.
Het is een zeer goede bron van nectar voor bijen.
De bloemen doen een beetje aan een minaret denken. De puntige knop barst open en dan gaan de gele belletjes daar heel elegant uit hangen.
Uit zuid en centraal Europa tot en met de Kaukasus.
Ik zag ze samen met Santolina, Satureja, tijm en wilde lavendel in de bergen bij het zuid-Franse Forcalquer en oostwaards. Ze zaait zich hier ook lekker uit. Leuk dus voor je mediterrane kruidenborder.
Vanwege de rangorde der zinnen heeft deze ogenschijnlijk nog meer citroengeur dan gewone verveine die al meer naar citroen geurt dan citroen zelf. De ogen gaan immers voor de neus. Deze geelbladige vorm prikkelt de zinnen nog meer dan we tot nu toe voor mogelijk hielden.
Ze proberen in de winter hun blad te houden. Meestal valt dat einde van de winter toch af. Zodra het warmer wordt lopen ze snel weer uit.
Officieel geen ijzerhard, wel ijzersterk.
Dit geschenk van de goden uit Chili is mijn kampioen citroengeur.
Het blad ruikt meer naar citroen dan citroen zelf naar citroen geurt. In Frankrijk heet ze Verveine, Italianen noemen haar Limoncello.
Zet ze ergens waar je in het voorbijgaan een blaadje kunt meepakken. De minuscule witte bloemetjes in schermen zijn net wolkjes. Knip naar hartenlust, dit schatje groeit en bloeit maar door.
Ze mag dan ook veel meer water en voeding dan je zou denken.
Heerlijk fruitige mediterrane 'cola' geur en fijn ingesneden grijs blad.
Mijmeringen en vakantiegevoel voor een verder toch ingetogen tuinier die weet met bladplanten te werken.
Ze verdragen diepe snoei over het algemeen goed die alsems en je mag er ook regelmatig in knippen als je zin hebt in een geurig klusje.
Een goed grijze selectie van Margery Fish zelf, de beroemde éminence grise en groot liefhebster van grijsbladigen.
De vrijwel onzichtbare bloemen storen niet. Flink snoeien is goed voor de plant.
Misschien wel de meest zilverbladige plant die we kennen en we kennen er nogal wat. Het blad blijft er in de winter aan. In het voorjaar flink snoeien en eventueel nog een keer in de zomer. Dan blijft ze mooi vol.
Dit is hem, gegarandeerd de echte gestekte Franse dragon. De proef om dit vast te stellen is een blaadje op de tong leggen, als het brandt zit je goed. Echte franse dragon kan niet worden gezaaid. Zaaien kun je alleen Russische dragon, dat is een woekerend onkruid met nauwelijks smaak dat ook nog veel te vaak als plant wordt aangeboden.
Natte winterkou kan Franse Dragon in de problemen brengen.
Voornaam keukenkruid.
Deze Amerikaanse plant is een van de beste vlinderplanten voor onder andere de monarchvlinder. Bij ons wordt ze, net als de vlinderstruik, alleen bevlogen door allesetende en dus minder bedreigde bijen- en vlindersoorten. Nog s teeds goed voor veel gefladder.
Het sap is giftig, dus vermijd contact tijdens het snoeien.
De bloemen geuren licht naar vanille en ze staat graag zonnig.
Wintergroene pollen met stervormige geurende gele bloemen. De plant is vanwege het lange spitse blad goed bruikbaar als lijnvormig element in mediterrane combinaties. Donker violet en dit geel zijn sterke bondgenoten.
Uitstekend winterhard.
Maar moet absoluut in de zon.
Deze oude vriend was in 1994 vaste plant van het jaar.
Heerlijke frisse muntgeur, sierlijke, luchtige en langdurige bloei, ongedwongen bossige groei en glimmend rond blad.
Er bestaan ook vormen met meer behaard blad. In de Pyreneeën noemen ze die bergmunt.
Wolkjes porselein wit en geur voor tuin en Italiaanse keuken.
Een witte selectie van Brian Kabbes die het midden houdt tussen de grootbloemige 'Weißer Riese' en de kleinbloemige 'White Cloud' die door Hans Kramer werd gevonden.
Een goede geurige en al lang mijn favoriete witte bergsteentijm.
Munt, in lieve geurige wolkjes.
'Stephi' is een recente, vrij compacte introductie die rijk bloeit in een heerlijke dromerige kleur.
Ze heeft net als Perovskia een mediterrane uitstraling en wordt ook veel in mediterrane beplantingen toegepast ook al zijn beide van oorsprong Aziatisch.
Knip ze net als Buddleja en Perovskia in het voorjaar diep terug. Verder heb je er geen omkijken naar.
Deze 'mediterrane' plant komt oorspronkelijk uit Oost Azië. (Mongolie, China, Korea, Japan). Ze is recent verhuist van de familie Verbenaceae naar Lamiaceae.
Deze van Liss Forest Nursery heeft aangenaam zilver grijs blad zodat ze als laatbloeier het hele jaar aantrekkelijk is. In 2008 op Plantarium onderscheiden met een zilveren medaille.
Je mag ze in het voorjaar diep terugknippen.
Tamme kastanje komt van nature voor in Zuid Europa, N.W. Afrika, van Marokko, tot Pakistan. Gekweekt worden ze vooral in de Ardèche en op Corsica. In Nederland zijn ze ingevoerd door de Romeinen.
Ze vormen een goede vroege bron van stuifmeel voor wilde bijen en andere insecten. De vruchten zijn rijk aan eiwit en zetmeel. We eten ze graag met spruitjes.
Het hout is zeer duurzaam en wordt speciaal gekweekt voor palen en hekwerk.
Ze groeien aanvankelijk traag maar kunnen uiteindelijk heel oud en hoog worden.
Kan vanwege de hoogte alleen op een pallet worden verzonden. Verzending in pakket is helaas niet mogelijk.
Nou ja zeg; witte rode valeriaan.
Gewoon een vergeten bloem voor je witte border.
No nonsense plant die in alle tuinsferen past.
En bovendien heel mediterraan, zonaanbiddend en insektenvriendelijk.
Zo'n feestelijke ouderwetse plant waar heel veel mee kan. Ik zag ze voor het eerst lang geleden groeiend op een muur in Zuid Frankrijk. Je kunt ze laten verwilderen in een berm maar ook in een prairie of gewone border doet ze goed mee.
Het blad is rauw en gekookt eetbaar, de wortel kan in soep.
Herontdekt zeg maar.
De meeste Cistus soorten komen van nature voor op zure grond. Deze troffen regelmatig aan in kalkvegetaties onder andere in Zuid Frankrijk en Noord en Zuid Spanje. Dat is goed nieuws omdat onze bodems over het algemeen kalkrijk zijn, zeker hier in Zuid Limburg.
Ze heeft een compacte groeiwijze, heerlijk beige-grijs blad en bloemen van feestelijk roze crêpe-papier.
Cistusrozen zijn ideale kustplanten, ze verdragen wind uitstekend en hebben het liever niet al te koud in de winter. Ze hebben een voorkeur voor zure grond. In ons sortiment alleen de wat winterhardere soorten die kalk verdragen.
CIstus creticus blijft laag en heeft licht grijs-goen blad met een golvende rand en intens roze bloemen vroeg in het voorjaar. Winterhard tot ongeveer -12oC.
Snoeien; niet of meteen na de bloei.
Een kreukelig lief eendagsbloemetje dat strak trekt in de loop van de dag en tegen de avond uitvalt. En dan de volgende dag weer nieuwe kreukels. Elke dag een verse vlucht bloemen, dat is Cistus.
Dit is een van de soorten waar de hars traditioneel van gewonnen wordt. De laudanum waar een van de drie koningen mee bij kindeke Jezus op kraamvisite ging.
Groengrijs blad, zomer en winter.
Over deze en andere Cistus bestaat veel verwarring. Ze worden vaak veel groter dan wordt beweerd en je kunt ze niet kort houden met snoei, want dan bloeien ze niet. Ook wordt vaak onterecht beweerd dat ze van kalk houden, want dat doen mediterrane planten nu eenmaal.
Dit is met 1,5 tot 2 meter een forse bladhoudende struik voor een beschutte standplaats. Het blad is groot en gerimpeld.
Hoewel we de plant die we 20 jaar geleden kregen inmiddels kwijt zijn voordat we er veel ervaring mee konden opdoen proberen we het nog een keer met deze zeer diverse soort. Het is niet de meest winterharde in ons sortiment. Geef haar dus een beschutte standplaats. Een beetje schaduw zou ze verdragen, maar in de zon bloeit ze nog rijker.
Salieblaadjescistus.
Een grote struik vooral bewonderd om de tot 8,5 cm grote bloemen.
Wordt gewoon hoog, niet snoeien!
Je moet er plaats voor hebben, maar dan heb je ook wat. Zo lang de winters het toelaten.
De kruising van C. ladanifer x C. populifolius.
Zuurminnend.
Deze kruising van C. x canescens met vermoedelijk C. laurifolius gevonden door J. E. Sammons lijkt sterk op C. argenteus 'Peggy Sammons' maar heeft kleiner blad. De bloemen zijn zacht zalmroze en 5 tot 6 cm groot. Ze verdraagt tot -15oC en neutrale of licht kalkhoudende grond hoewel ze liever wat zuur staat.
Erg rijke bloeier met een lichte neiging tot zichzelf quasi dood bloeien.
Gedurende anderhalve maand verandert dit monster in een grote witte berg. Na 8 jaar mag je rekenen op 3 x 3 m. Als een extra strenge winter er tenminste geen eind aan maakt. Beschut planten dus.
Dit is een van de weinige Cistus soorten die snoei verdragen.
Groot langwerpig, lichtgroen gekroesd blad.
Perfect ronde zelf vullende bolvorm.
Een handzame struik met zuiver witte bloemen van 5 centimeter doorsnee en fijn smal blad.
Een van de meest winterharde en meest rijk bloeiende. Het is een kruising van Cistus laurifolius met Cistus monspeliensis.
Cistus laurifolius is altijd goed voor dat beetje extra vorstbestendigheid in een kruising.
Een van mijn allerdierbaarste Cistus ooit vanwege de perfecte lage struikvrom.
Met grijsgroen blad, snel laag en breed uitgroeiend. Het is een van de meest winterharde en de eerste bloeier van alle Cistus.
'Grayswood Pink' werd gevonden als zaailing uit Grieks zaad en is geïdentificeerd als de kruising Cistus parviflorus met Cistus sintenisii.
Een heerlijk ding, laag en breed uitgroeiend.
Een van mijn allerdierbaarste Cistus ooit vanwege de perfecte lage struikvrom.
Met grijsgroen blad, snel laag en breed uitgroeiend. Het is een van de meest winterharde en de eerste bloeier van alle Cistus.
'Grayswood Pink' werd gevonden als zaailing uit Grieks zaad en is geïdentificeerd als de kruising Cistus parviflorus met Cistus sintenisii.
Een heerlijk ding, laag en breed uitgroeiend.
De kleinste die wij kennen. Zeer kleine, maar even talrijke bloemetjes en klein fijn blad. Bij ons worden ze niet groter dan 30 cm.
De kruising van C. salviifolius x C. inflatus.
Ze zijn niet zo standvastig als Helianthemum maar wel zeer leuk.
De nog net geen Helianthemum Cistus.
Grijsgroen blad met een licht gekrulde rand, meer breed dan hoog uitgroeiend. Het hoogtepunt van de bloei ligt in juni, maar tot de eerste vorst zijn er altijd wel wat bloemen.
Dit is een natuurlijke hybride, een spontane kruising, ontstaan in Zuid Frankrijk. van C. albidus x C. crispus. In Nederland wordt Deze ook wel als C. crispus 'Sunset' aangeboden.
Geef ze geen kalk.
Een goede klassieke Cistus met duidelijke vlekken.
Lang smal glimmend donkergroen blad.
De natuurlijke kruising van Cistus ladanifer x C. creticus.
Voor lichtzure droge grond op een wat beschutte plek in de volle zon.
Dit een kleine zachtroze licht geurende kruising uit de buurt van Montpelier.
Ze is minder kalk tolerant en staat graag op goed doorlatende grond.
Het langwerpige blad is grijs-groen.
Als het warm genoeg is kan ze ontzettend explosief bloeien.
Crambe cordifolia is een echte solitair plant. Buurplanten krijgen geen kans. Om die reden past deze plant niet goed in een mediterrane border. Als solitair, ergens in een uitsparing in bestrating, is het een monumentale plant met een zekere mediterrane uitstraling. Het grote donkergroene blad blijft aan de basis terwijl er in de zomer tot 2 meter hoge dikke bloemstelen verschijnen die grote wolken minuscule bloemetjes hoog houden.
Gigantische wolken van bloemen en geur.
Zo sierlijke groente dat je er amper van durft te eten. Het indrukwekkend van purperpaars naar grijs verkleurend blad wordt gekroond met de smakelijkst uitziende broccoli op aarde en als je daar vanaf weet te blijven die heerlijke witte wolken. Als groente is het jonge blad, gebleekt, een delicatesse. Bedek hiervoor de plant met een omgekeerde bloempot. Jaarrond is het jonge blad heerlijk in groentegerechten:
Zeelicatesse.
Deze witte vorm van het Alpenviooltje staat graag op licht-luwe plekken, maar niet volledig in de schaduw. Aan de rand van een bossage, onder halfopen struiken of bomen is de ideale plek.
Het sierlijk getekende blad verschijnt tijdens de bloei en blijft in de winter.
In de zomer gaan ze in rust en staan ze graag wat droger. Perfect dus voor open plekken tussen bladverliezende struiken.
Cyclaampjes veroverden mijn hart op slag toen ik ze in Zuid Italië in het wild zag. Ik had nooit verwacht dat dat zou gebeuren.
Het blad verschijnt tijdens de bloei en blijft in de winter. In de zomer gaan ze in rust.
Ideaal voor vrij droge open plekken tussen bladverliezende struiken of bomen.
Dit is mijn favoriete fruit. Van de vruchten maak ik gelei met citroen en laurier. Ze geuren heerlijk dus liefst leg je ze eerst een poosje in de woonkamer. En de bloemen zijn zo zacht en lieflijk als poëzie kan zijn.
Een appelvormige, dus ronde vrij kleine kweepeer. (Er zijn ook peervormige.) Zeer geschikt voor ons klimaat en als allemaal zelfbestuivend en extreem rijk dragend.
Kweeperen zijn fijne kleine boompjes die sierlijk bloeien en gemakkelijk, dus zonder enig onderhoud, een enorme oogst grote vruchten voortbrengen. Ze zijn uitstekend zelfbestuivend, de boom bezwijkt er zowat onder. Extra bestuiving mag je onder andere verwachten van de rassen 'Lescovacks' en 'Portugal'.
'Rea's Mammoth' heeft grote peervormige vruchten van omstreeks een kilo per stuk.
Kardoen is een middeleeuwse groente, nauw verwant aan artisjok. De gebleekte stengels worden nog steeds gegeten in Italië en Zuid Oost Europa. De smaak is vooral bitter. Maar, bitter in de mond maakt het hart gezond. Wanneer je Artisjok als sierplant overweegt raad ik ten zeerste aan Kardoen te kiezen. Kardoen groeit veel sneller, is veel beter winterhard en heeft heerlijk groot grijs spits gesneden blad.
De uitstraling is monumentaal, mediterraan en middeleeuws.
'Imperial Star' is een doornloos professioneel ras van het type 'Green Globe'.
Het is ontwikkeld voor vroege oogst en koude resistentie.
De 11 cm grote glanzend groene knoppen blijven goed gesloten, zijn zachtvlezig en hebben een milde zoete smaak.
Inheems gras, maar dan een bijzonder goede selectie.
'Bronzeschleier' bloeit wat donkerder en later dan 'Goldschleier' en houdt heel erg veel langer die mooie uitgebloeide aren vast.
Een van de meest natuurlijke kleine siergrassen.
Je weeft die korenkleur door de lucht boven de planten waar ze bij hoort.
Grassen maken van je combinatie iets vanzelfsprekends waarschijnlijk omdat elke natuurlijke vegetatie gras bevat.
Dit zijn heerlijke beige wolken, maandenlang, als het meezit tot diep in de winter. In de tussentijd laat je er van alles bovenuit piepen.
Zet er bijvoorbeeld eens een flinke Kniphofia of hoge Digitalis tussen.
Inheems, sterk en makkelijk.